Microsoft đã chính thức chấm dứt hỗ trợ cho Windows 10, buộc người dùng phải đối mặt với lựa chọn khó khăn: nâng cấp lên phiên bản hệ điều hành mới hơn hoặc chi trả thêm để tiếp tục nhận các bản cập nhật bảo mật thiết yếu. Quyết định này đặt ra một vấn đề lớn, khi gần nửa tỷ máy tính hiện có không đủ điều kiện chạy Windows 11, tiềm ẩn nguy cơ tạo ra một lượng lớn lãng phí điện tử từ những chiếc PC vẫn còn hoạt động tốt.
Tình hình dường như còn phức tạp hơn khi Microsoft đang chuẩn bị ra mắt một loạt các tính năng trí tuệ nhân tạo, biến các hệ thống Windows 11 hiện tại thành những chiếc “PC AI” hoàn chỉnh, được điều khiển bởi trợ lý AI mang tên Copilot. Yusuf Mehdi, Phó Chủ tịch điều hành và Giám đốc Marketing tiêu dùng của Microsoft, đã chia sẻ rằng công ty đang “viết lại toàn bộ hệ điều hành xoay quanh AI”, với tầm nhìn biến nó thành một “PC AI thực sự”.
Việc tích hợp sâu rộng này thể hiện rõ qua vị trí của Copilot ngay giữa thanh tác vụ Windows, một trong những không gian quan trọng nhất trên màn hình người dùng. Microsoft mong muốn AI trở thành trung tâm của trải nghiệm, với các tính năng Copilot được kích hoạt bằng giọng nói “Hey, Copilot!”, đóng vai trò như một “cơ chế nhập liệu thứ ba” bên cạnh bàn phím và chuột.
Tuy nhiên, logic đằng sau việc ưu tiên điều khiển bằng giọng nói này có vẻ còn gây tranh cãi, dù Microsoft lập luận rằng người dùng đã quen thuộc với việc trò chuyện qua các cuộc họp Microsoft Teams. Dữ liệu về hàng tỷ phút người dùng dành cho Teams được đưa ra để chứng minh điều này, nhưng việc chuyển đổi từ giao tiếp trong cuộc họp sang ra lệnh cho máy tính vẫn là một bước nhảy vọt đáng kể.
Đáng chú ý hơn, với tính năng Copilot Vision, AI sẽ có khả năng “nhìn” mọi thứ diễn ra trên màn hình của bạn để đưa ra các đề xuất và mẹo dựa trên ngữ cảnh. Kết hợp với Copilot Actions, trợ lý AI này có thể thực hiện các tác vụ trên máy tính cục bộ, chẳng hạn như chỉnh sửa thư mục hoặc tìm kiếm thông tin, cho phép PC “hành động thay mặt bạn” như lời ông Mehdi.
Điều này đòi hỏi người dùng phải cấp một mức độ truy cập đáng báo động cho AI, dù là “với sự cho phép của bạn”. Tuy nhiên, những nghi ngại về quyền riêng tư không phải là không có cơ sở. Tính năng Recall do AI hỗ trợ của Microsoft, vốn liên tục chụp ảnh màn hình máy tính để bàn, đã vấp phải phản ứng dữ dội vì những lỗ hổng bảo mật rõ ràng, như việc ghi lại số an sinh xã hội và lưu trữ các bản ghi này trong một thư mục hoàn toàn không được mã hóa.
Hiện tại, các tính năng Copilot này được cung cấp dưới dạng tùy chọn tham gia, nhưng không loại trừ khả năng điều này sẽ thay đổi trong tương lai. Người dùng vẫn còn nhớ Microsoft từng cố gắng ép buộc mọi người sử dụng Cortana, trợ lý ảo trước đây, khi Windows 10 ra mắt, với những vấn đề tương tự về điều khiển giọng nói và quyền riêng tư.
Người dùng cần cân nhắc kỹ lưỡng về những thay đổi sâu rộng mà Microsoft đang thực hiện, đặc biệt là những ảnh hưởng đến quyền kiểm soát cá nhân và quyền riêng tư dữ liệu. Việc hiểu rõ cách thức hoạt động của PC AI và Copilot, cũng như những rủi ro tiềm ẩn, sẽ giúp bạn đưa ra quyết định sáng suốt về việc nâng cấp hay duy trì hệ điều hành hiện tại.
