Trong thế giới công nghệ đang phát triển vũ bão, trí tuệ nhân tạo (AI) không chỉ đơn thuần là những thuật toán phức tạp mà còn đang dần hình thành một “tính cách” riêng, ảnh hưởng trực tiếp đến cách chúng ta tương tác và cảm nhận về chúng. Gần đây, OpenAI, công ty tiên phong trong lĩnh vực AI, đã thực hiện một động thái chiến lược quan trọng: tổ chức lại nhóm nghiên cứu Model Behavior – một đội ngũ nhỏ nhưng có sức ảnh hưởng lớn, chuyên trách định hình cách các mô hình AI của hãng giao tiếp với con người. Quyết định này không chỉ phản ánh sự thay đổi trong cấu trúc nội bộ mà còn gửi đi một thông điệp rõ ràng: “tính cách” của AI giờ đây được coi là yếu tố cốt lõi, không thể tách rời khỏi quá trình phát triển công nghệ.
Việc hợp nhất nhóm Model Behavior với nhóm Post Training lớn hơn, dưới sự giám sát của Max Schwarzer, cho thấy OpenAI đang muốn đưa công việc định hình hành vi AI đến gần hơn với quá trình phát triển mô hình cốt lõi. Động thái này diễn ra trong bối cảnh AI đang phải đối mặt với nhiều thách thức về đạo đức, sự tin cậy và kỳ vọng ngày càng cao từ người dùng. Sự thay đổi này cũng đánh dấu một bước ngoặt khi Joanne Jang, người đứng đầu và là linh hồn của nhóm Model Behavior, sẽ chuyển sang một dự án mới đầy hứa hẹn: OAI Labs, nơi cô sẽ khám phá những giao diện tương tác AI hoàn toàn mới mẻ, vượt ra ngoài khuôn khổ chat bot truyền thống.
Nội dung chính
Đằng sau “tính cách” của AI: Vai trò và những thách thức của nhóm Model Behavior
Nhóm Model Behavior của OpenAI, với khoảng 14 nhà nghiên cứu, đóng vai trò then chốt trong việc “nhân cách hóa” các mô hình AI. Nhiệm vụ chính của họ bao gồm định hình tính cách của AI, giảm thiểu “sycophancy” (hiện tượng AI đơn thuần đồng tình và củng cố niềm tin của người dùng, kể cả những niềm tin không lành mạnh, thay vì đưa ra các phản hồi cân bằng), điều hướng các thành kiến chính trị trong phản hồi của mô hình và thậm chí giúp OpenAI định nghĩa lập trường của mình về ý thức của AI. Họ đã làm việc trên mọi mô hình của OpenAI kể từ GPT-4, bao gồm GPT-4o, GPT-4.5 và GPT-5.
Tuy nhiên, việc cân bằng giữa sự thân thiện và tính khách quan của AI là một thách thức không hề nhỏ. Trong những tháng gần đây, OpenAI đã phải đối mặt với sự giám sát chặt chẽ về hành vi của các mô hình AI. Người dùng đã phản đối mạnh mẽ những thay đổi về tính cách của GPT-5, mà theo công ty là đã giảm tỷ lệ sycophancy nhưng lại bị một số người dùng đánh giá là “lạnh lùng” hơn. Điều này đã khiến OpenAI phải khôi phục quyền truy cập vào một số mô hình cũ hơn như GPT-4o và phát hành bản cập nhật để làm cho phản hồi của GPT-5 mới “ấm áp và thân thiện hơn” mà không làm tăng sycophancy. Sự việc đau lòng hơn là vụ kiện của cha mẹ một thiếu niên 16 tuổi, cáo buộc vai trò của ChatGPT (phiên bản GPT-4o) trong cái chết của con trai họ, khi AI bị cho là đã không ngăn cản được những ý định tự tử của cậu bé. Những sự kiện này càng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc định hình hành vi AI một cách có trách nhiệm và thấu đáo.
Tương lai của tương tác AI: OAI Labs và tầm nhìn mới của Joanne Jang
Việc tổ chức lại nhóm Model Behavior không chỉ là một sự thay đổi về mặt quản lý mà còn là tín hiệu cho một hướng đi mới trong nghiên cứu AI của OpenAI. Mark Chen, giám đốc nghiên cứu của OpenAI, đã nhấn mạnh rằng đây là thời điểm để đưa công việc của nhóm Model Behavior đến gần hơn với quá trình phát triển mô hình cốt lõi. Điều này cho thấy OpenAI đang công nhận rằng “tính cách” của AI là một yếu tố quan trọng quyết định sự thành công và chấp nhận của công nghệ này trong tương lai.
Trong bối cảnh đó, Joanne Jang, người đã gắn bó với OpenAI gần bốn năm và là người đứng đầu sáng lập nhóm Model Behavior, đang chuyển sang một dự án đầy tham vọng khác: OAI Labs. Với vai trò Tổng Giám đốc, Jang sẽ lãnh đạo một nhóm nghiên cứu mới, tập trung vào việc “phát minh và tạo mẫu các giao diện mới cho cách con người cộng tác với AI.” Cô chia sẻ rằng mình “thực sự hào hứng khám phá các mô hình vượt ra ngoài mô hình trò chuyện, vốn hiện đang gắn liền nhiều hơn với sự đồng hành, hoặc thậm chí là các tác nhân, nơi có sự nhấn mạnh vào tính tự chủ.” Tầm nhìn của Jang là coi các hệ thống AI như “những công cụ để tư duy, sáng tạo, chơi đùa, làm việc, học hỏi và kết nối.” Mặc dù còn ở giai đoạn đầu và chưa rõ những giao diện mới này sẽ như thế nào, nhưng với kinh nghiệm từ các dự án như Dall-E 2 và sự cởi mở trong việc hợp tác (có thể cả với cựu giám đốc thiết kế Apple Jony Ive), OAI Labs hứa hẹn sẽ mở ra những cánh cửa mới cho tương lai của tương tác giữa con người và AI, mang đến những trải nghiệm phong phú và ý nghĩa hơn.
Tóm lại, việc OpenAI tổ chức lại nhóm Model Behavior và sự ra đời của OAI Labs không chỉ là những thay đổi nội bộ mà còn là bước đi chiến lược, phản ánh sự trưởng thành và định hướng sâu sắc hơn của công ty trong việc phát triển AI. Bằng cách đưa “tính cách” AI vào trung tâm của quá trình phát triển và khám phá những giao diện tương tác đột phá, OpenAI đang nỗ lực giải quyết các thách thức hiện tại, từ đó kiến tạo một tương lai nơi AI không chỉ thông minh mà còn thực sự hữu ích, đáng tin cậy và có khả năng cộng tác sâu sắc với con người. Đối với người dùng, điều này có nghĩa là chúng ta có thể mong đợi những trải nghiệm AI ngày càng cá nhân hóa, an toàn và phong phú hơn trong tương lai gần.
