Bạn đã từng nghe về lập trình (coding) và chắc chắn cũng biết đến khái niệm “vibe” – một cảm xúc, một phong thái. Nhưng hai điều này liên quan gì đến nhau? Vibe coding là một lĩnh vực phát triển mới nổi, được thúc đẩy bởi trí tuệ nhân tạo (AI), giúp mọi người xây dựng website, ứng dụng và nhiều sản phẩm số khác một cách dễ dàng hơn.
Để hiểu rõ hơn về cách thức hoạt động của vibe coding, lý do nó ngày càng phổ biến và những gì bạn có thể làm với nó, chúng ta hãy cùng tìm hiểu sâu hơn. Vibe coding cho phép bạn hiện thực hóa những ý tưởng trong đầu mà không cần đến kỹ năng lập trình truyền thống. Đây là một quy trình mà bạn có thể sử dụng một công cụ AI, mô tả những gì bạn muốn tạo ra và trông như thế nào, sau đó công cụ đó sẽ tạo ra sản phẩm mà bạn có thể xem và sử dụng ngay lập tức.
Bạn thực sự không cần bất kỳ kỹ năng lập trình nào để bắt đầu với vibe coding. Bạn hoàn toàn có thể tạo ra các ứng dụng đơn giản chỉ bằng cách này. Tuy nhiên, điều quan trọng cần lưu ý là nó có thể không phải là giải pháp tối ưu cho mọi dự án, đặc biệt là khi bạn muốn phát triển một sản phẩm hoàn chỉnh với quy mô người dùng lớn. Để đưa một ứng dụng được tạo ra bằng vibe coding trở thành một sản phẩm ra mắt chính thức, có khả năng phục vụ đông đảo người dùng, bạn vẫn cần đến kỹ năng lập trình và sự chính xác.
Vì vậy, nó không đơn giản là bạn nghĩ ra điều gì đó, hình dung nó trong đầu và “phù phép” nó trở thành một ứng dụng được vibe code hoàn hảo, hoạt động y như bạn tưởng tượng. Bạn có thể mô tả ý tưởng bằng những thuật ngữ đơn giản và nhận được một ứng dụng vibe code cơ bản. Để biến nó thành một sản phẩm có thể sử dụng rộng rãi, bạn cần tiếp tục phát triển. Một khởi đầu tuyệt vời là sử dụng các công cụ vibe coding, thử nghiệm với những thứ đơn giản, ví dụ như tùy chọn Canvas trong Gemini cho phép bạn nhập một câu lệnh như “tạo cho tôi một bản mẫu ứng dụng web”. Bạn sẽ nhận được một sản phẩm nền tảng.
Nếu bạn muốn phát triển nó thành một thứ mà nhiều người có thể sử dụng, bạn có thể thực hiện bước tiếp theo là bắt đầu lập trình hoặc chia sẻ bản mẫu ứng dụng web cơ bản của mình với một nhà phát triển. Để hỗ trợ bước này, có những công cụ như Jules, một tác nhân AI lập trình từ Google Labs, có thể kết nối với mã nguồn của bạn và bổ sung mã của riêng nó dựa trên những gì bạn đã tạo ra, đồng thời cho phép bạn yêu cầu chỉnh sửa bằng ngôn ngữ tự nhiên. Việc bắt đầu quy trình này bằng vibe coding giúp hiện thực hóa nhiều hơn những gì bạn hình dung vào sản phẩm cuối cùng.
Vibe coding rất hữu ích cho những người muốn tạo ra thứ gì đó nhưng không biết cách lập trình. Nó có thể hỗ trợ bạn trong việc tạo mẫu (prototyping) và trực quan hóa ý tưởng để bạn có thể giao tiếp nó với người khác, ví dụ như khi bạn muốn tạo một ứng dụng hoặc trang web hoạt động cho nhiều người sử dụng. Các công cụ như Stitch đặc biệt hiệu quả trong việc này, cho phép bạn tạo giao diện và nhận mã front-end, sau đó kết hợp với một tác nhân AI lập trình như Jules để biến thiết kế đó thành mã hoạt động. Jules đóng vai trò là một công cụ dành cho nhà phát triển để triển khai ý tưởng ở cấp độ sản xuất, giúp bạn giao phó nhiều tác vụ cùng lúc, như sửa lỗi hoặc xây dựng tính năng mới.
Sự kết hợp giữa Stitch và Jules cho thấy vibe coding không chỉ đơn thuần là tạo ra những bản phác thảo nhanh về trải nghiệm, mà còn là mở rộng khả năng tiếp cận toàn bộ quy trình từ ý tưởng đến thiết kế và mã sẵn sàng sản xuất. Khả năng của bạn khi vibe code có thể khác với một kỹ sư, nhưng mục đích sử dụng cũng có thể khác nhau. Stitch phù hợp khi bạn muốn mô tả hoặc hình dung nhanh một ý tưởng, trong khi Jules có thể đưa nó tiến xa hơn vào các bản mẫu trực tiếp và thậm chí là sản xuất. Khi sử dụng cùng nhau, chúng phản ánh cách một kỹ sư và một nhà thiết kế có thể cộng tác. Đối với những người không phải là kỹ sư hay nhà thiết kế, vibe coding là một cách để trực quan hóa những gì bạn muốn kỹ sư xây dựng, thay vì bắt đầu bằng một tài liệu văn bản. Hơn nữa, các công cụ vibe coding hoàn toàn có thể là một phương tiện để bạn giải trí và sáng tạo.
Lời khuyên cho những ai muốn thành thạo vibe coding để tự xây dựng ứng dụng hoặc hỗ trợ người khác hình dung ý tưởng của họ là hãy bắt đầu với Gemini. Hãy thử nghiệm viết các câu lệnh mô tả ý tưởng của bạn và đặt câu hỏi như “Tôi còn thiếu sót gì ở đây?” hoặc “Có những cách tiếp cận khác nào cho vấn đề này?”. Bạn sẽ nhận được những câu lệnh tốt hơn và phát triển khả năng cảm nhận (sense of taste), điều rất quan trọng. Bằng cách lặp lại và tinh chỉnh mô tả ý tưởng trước khi bắt đầu, bạn sẽ có một nền tảng vững chắc hơn cho ứng dụng thực tế. Quan trọng là bạn phải chủ động dẫn dắt AI, không để nó đưa ra mọi quyết định. Cuộc trò chuyện qua lại với AI giúp bạn xác định các chi tiết mong muốn.
Hãy thử nghiệm với các công cụ như Canvas hoặc Stitch, và đặt kỳ vọng thấp cho bản thân. Đừng cảm thấy bị đe dọa bởi vibe coding. Nhiều sản phẩm của Google Labs đã bắt đầu từ những thử nghiệm vibe code nhanh chóng và sau đó phát triển thành các công cụ ổn định, sẵn sàng cho sản xuất. Stitch và Jules cho phép bạn nhanh chóng thử nghiệm, nắm bắt năng lượng sáng tạo của vibe coding đồng thời mang lại chiều sâu và độ tin cậy mà các nhà phát triển cần để xây dựng ứng dụng thực tế. Vibe coding thực sự là một cách tuyệt vời để kiểm tra ý tưởng, ngay cả khi bạn không biết lập trình.
